Cancer Antigen 19-9
این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟
هدف از انجام تست چیست؟
آنتی ژن گلیکوپروتئینی CA19-9بر روی سطح بعضی از سلول‌های سرطانی تولید می‌شود. هدف انجام تست، اندازه‌گیری این آنتی ژن در خون و سایر مایعات بدن است. اندازه‌گیری CA19-9 به عنوان یک تومورمارکر در ارزیابی روند درمان برخی سرطان‌ها مفید است.
تست CA19-9برای غربالگری سرطان‌های مختلف از جمله سرطان پانکراس مفید نیست؛ زیرا این آنتی ژن در مراحل اولیه سرطان افزایش نمی‌یابد. آنتی‌ژن CA19-9از آنتی‌ژن گروه خونی لوییس مشتق می‌شود. 5 تا 7 درصد افراد جهان که دارای گروه خونی لوییس منفی هستند، آنتی‌ژن CA19-9را ترشح نمی‌کنند. تومورمارکر CA19-9در 70 تا 95 درصد سرطان‌های پانکراس ، 50 تا 60 درصد سرطان‌های معده، 60 درصد سرطان‌های کبدی-صفراوی، 30 درصد سرطان‌های کولورکتال و به مقدار کم در سرطان‌های ریه، تخمدان، کلیه یا پروستات افزایش می‌یابد.
این تست چه زمانی در خواست می‌شود؟
آنتی‌ژن CA19-9 در 70 تا 95درصد افراد مبتلا به سرطان پانکراس افزایش می‌یابد. افراد مبتلا به سرطان پانکراس علائم و نشانه‌های زیر را نشان می‌دهند:
تست‌های آزمایشگاهی مکمل CA19-9 کدام‌اند؟
:Carcinoembryonic Antigen (CEA)
هدف از انجام آزمایش، اندازه‌گیری سطح CEA نمونه خون است. پروتئین CEAاز بافت‌های جنینی حاصل می‌شود. در هنگام تولد سطح CEA خون نوزاد بالا است در صورتی که سطح آن در افراد بالغ بسیار ناچیز است. افزایش مقدار CEAدر افراد بالغ می‌تواند نشان‌دهنده برخی سرطان‌ها مانند رکتوم، ریه، سینه، کبد، پانکراس، معده و تخمدان باشد. اندازه‌گیری مارکر CEAدر سرطان کولورکتال نسبت به CA19-9 ارزش بیشتری دارد.
نکته:برای بررسی روند ابتلا فرد به سرطان پانکراس، تست های عملکردی کبد و بیلی‌روبین نیز درخواست می‌شود.
CA50 : آنتی ژن‌های CA19-9 و CA50از اجزای تشکیل دهنده‌ی مجاری صفرا به شمار می‌روند. این آنتی‌ژن‌ها در کلانژیوکارسینوما برخلاف هپاتوسلولارکارسینوما افزایش می‌یابند.
CA242 : اندازه‌گیری مارکر جدید CA242 در سرطان‌های پانکراس،کولورکتال وکبدی-صفراوی نسبت به مارکرهایCEA، CA50و CA19-9 حساسیت و اختصاصیت بیشتری دارد.
AFP آلفافتوپروتئین توسط بافت کبد و بخشی از بافت جنینی که شبیه کیسه زرده است، ساخته می‌شود. سطح AFP پس از تولد به شدت کاهش می‌یابد. در سرطان‌های کبدناشی از سیروز و هپاتیت اندازه گیریAFP نسبت به CA19-9 ارزش بیشتری دارد.
چه نوع نمونه ای برای این تست درخواست می‌شود؟
نمونه خون
مایعات بدن ازجمله مایع پلورال، مایع پری‌توئن و مایع مغزی-نخاعی
مراجعه کننده قبل از انجام آزمایش باید چه شرایطی را رعایت کند؟
-باید 24 ساعت قبل از انجام آزمایش از مصرف مولتی ویتامین‌ها یا مواد غذایی حاوی بیوتین((B7 که معمولا در مکمل‌های تقویتی پوست، مو و ناخن استفاده می‌شود، اجتناب گردد.
-باید 24 ساعت قبل از انجام آزمایش مصرف الکل متوقف شود.
مصرف داروهایی که بر روی عملکرد پانکراس تاثیر می‌گذارند باعث افزایش موقت CA19-9می‌شوند. بنابراین از مصرف داروهای مسدود کننده اسفنکتر پانکراس از جمله Cholinergics ،Codeine،Betanecol،Morphine و داروهای تشدید کننده پانکراتیت از جمله Azathioprin،Captopril،Cimetidine،Asparaginase،Mercaptopurine،Solfonamides،Methil-Dopa،Estrogens اجتناب شود.
بهترین روش های انجام تست کدام اند؟
روش‌های الایزا و کمی‌لومینسانس از جمله روش‌های پرکاربرد با حساسیت و اختصاصیت بالا در اندازه‌گیری تومورمارکرها هستند.
چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟
نتایج این تست چگونه گزارش می‌شود؟
محدوده نرمال مرجع متناسب با روش انجام تست متفاوت است. در آزمایشگاه تشخیص پزشکی آرما برای اندازه گیری CA19-9 نمونه خون از روش الکتروکمی لومینسانس استفاده می‌شود.
نتیجه آزمایش CA19-9 با دستگاه e411 Cobase به روش الکتروکمی‌لومینسانس به صورت زیر گزارش می‌شود:
Normal: ≤ 35 U/ml
در بیماری‌های سرطانی زیر افزایش CA19-9 مشاهده می‌شود:
در بیماری‌های غیرسرطانی زیر افزایش CA19-9 مشاهده می‌شود:
یکی از اهداف اندازه‌گیری CA19-9 افتراق بین بیماری پانکراتیت مزمن و سرطان پانکراس است؛ به این صورت که سطح CA19-9 در سرطان پانکراس افزایش قابل ملاحظه‌ای دارد. در بیماران مبتلا به سرطان پانکراس، اندازه‌گیری سطح CA19-9برای مانیتور کردن روند بیماری و میزان اثر بخشی درمان کمک‌کننده است.
