پروستات (PSA)

این تست به چه نام‌های دیگری شناخته می‌شود؟

Total PSA

آزمایش خون آنتی ژن اختصاصی پروستات (PSA)

پروستات غده ای به اندازه گردو که به ساخت مایع منی کمک می کند، دارای دو یا چند لوب یا بخش که توسط یک لایه بیرونی بافت محصور شده است. پروستات در جلوی راست روده، درست زیر مثانه، جایی که ادرار در آن ذخیره می شود، قرار دارد. این مجرای ادرار را در گردن مثانه احاطه کرده و مایعی را که وارد مایع منی می‌شود، تأمین می‌کند.

آزمایش PSA برای تشخیص یا رد سرطان پروستات انجام می‌شود. PSA بیشتر در منی وجود دارد که در پروستات نیز تولید می‌شود. مقادیر کمی از PSA به طور معمول در خون وجود دارند. مقدار PSA در خون اغلب در مردان مبتلا به سرطان پروستات بیشتر است.این آزمایش هنگامی که در کنار معاینه فیزیکی DRE انجام شود، دقت تشخیص سرطان پروستات را افزایش می‌دهد.برخی از بیماری‌ها مثل هایپرپلازی خوش خیم پروستات یا التهاب پروستات و افزایش سن، باعث افزایش سطح PSA در خون می‌شوند. در نتیجهٔ آزمایش PSA بالا الزاماً به معنای سرطان پروستات نیست.

تست PSA همچنین در افراد مبتلا به سرطان پروستات برای بررسی عود مکرر سرطان و تشخیص اثربخشی درمان انجام می‌شود.

عوامل موثر بر سطح PSA در آزمایش پروستات

عواملی که بر روی تغییرات سطح PSA تاثیر خواهد گذاشت عبارتند از:

وجود عفونت در ادرار یکی از عامل های موثر در بالا نشان دادن سطح Psa است که در این صورت توصیه می شود 6 هفته بعد آزمایش دوباره تکرار شود.
فعالیت های شدید بدنی خود بر میزان سطح psa تاثیر می گذارد.
رابطه جنسی
معاینه رکتال
برخی از داروها مانند دوتاستراید و فیناستراید
نمونه برداری از پروستات
تورموهای خوش خیم پروستات
وارد شدن آسیب به ناحیه رکتوم

چه زمانی نیاز به انجام آزمایش psa داریم؟

خون در ادرار
انسداد مسیر ادرار
مشکل در شروع جریان ادرار
شب ادراری – تکرر ادرار در شب
درد بعد از انزال یا در هنگام ادرار
جریان ادرار ضعیف یا قطع شده
ادراری که رنگ یا بوی غیرمعمولی دارد
احتباس ادرار – ناتوانی در تخلیه کامل مثانه
تکرر ادرار – دفع ادرار هشت بار یا بیشتر در روز
ناتوانی در به تأخیر انداختن ادرار
بی اختیاری ادرار – از دست دادن کنترل ادرار

اندازه و حجم پروستات سالم چقدر است؟

اندازه طبیعی پروستات ۴ سانتی متر عرض، ۳ سانتی متر ارتفاع و ۲۵ میلی لیتر است.
۷۰ درصد موارد سرطان پروستات در ناحیه محیطی، ۲۰ درصد در ناحیه بینابینی و ۱۰ درصد در ناحیه مرکزی رخ می دهد.
هنگامی که این غده بزرگ می شود، ممکن است جریان ادرار از مثانه به خارج از مجرای ادرار مسدود شود. بزرگ شدن پروستات تقریباً در همه مردان با افزایش سن رخ می دهد.

انواع مشکلات و بیماری های پروستات

شایع‌ترین مشکل پروستات در مردان کمتر از ۵۰ سال التهاب است که به آن پروستاتیت می گویند.
بزرگ شدن پروستات یا هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)، یکی دیگر از مشکلات رایج است. از آنجایی که پروستات با افزایش سن مردان به رشد خود ادامه می‌دهد، BPH شایع‌ترین مشکل پروستات برای مردان بالای 50 سال است.
سرطان پروستات نیز یکی از شایع‌ترین انواع سرطان در مردان است. مردان مسن نیز در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند، اما شیوع آن بسیار کمتر از BPH است. برخلاف التهاب پروستات یا بزرگی پروستات، سرطان کاملاً بی‌سر و صدا و بی‌علامت است و فقط با معاینه توسط پزشک و آزمایش‌های تخصصی به نام PSA و Free PSA می‌توان به وجود بیماری پی برد. بنابراین افراد در معرض خطر، یعنی مردان بالای ۵۰ سال بخصوص کسانی که سابقهٔ خانوادگی سرطان پروستات را داشته‌اند، لازم است هر شش ماه تا یک سال یکبار این آزمایش را انجام دهند.

معاینه فیزیکی پروستات

برای تشخیص مشکلات پروستات، پزشک یک معاینه دیجیتال رکتوم (DRE) انجام می دهد. معاینه رکتال دیجیتال (DRE) روشی برای معاینه فیزیکی پروستات است.
پزشک از بیمار می خواهد که روی میز خم شود یا به پهلو دراز بکشد و زانوهایش را نزدیک به سینه نگه دارد. سپس یک انگشت دستکش دار و روان کننده را وارد راست روده می کند و قسمتی از پروستات را که در کنار خود قرار دارد لمس می کند. DRE ممکن است کمی ناخوشایند باشد، اما کوتاه است.
این معاینه نشان می دهد که آیا پروستات دارای ناهنجاری هایی است که نیاز به آزمایش بیشتر باشد یا خیر. بسیاری از متخصصان DRE را به عنوان بخشی از یک معاینه فیزیکی معمول برای مردان 50 ساله و بالاتر انجام می دهند.

آزمایشات تکمیلی برای تشخیص مشکلات پروستات چیست؟

اگر مشکلات ادرار وجود داشته باشد یا اگر آزمایش خون PSA نشان دهنده وجود مشکل باشد، ممکن است آزمایش‌های تکمیلی از جمله آزمایش ادرار، تست‌های اورودینامیک، سیستوسکوپی، سونوگرافی شکم، سونوگرافی ترانس‌رکتال با بیوپسی پروستات و مطالعات تصویربرداری مانند تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) را تجویز کند.
برای انجام این آزمایش‌ها ممکن است بیمار نیاز داشته باشد که رژیم غذایی یا مصرف مایعات خود را تغییر دهد یا مصرف داروها را متوقف کند. اگر آزمایش‌ها شامل قرار دادن ابزار در مجرای ادرار یا رکتوم باشد، ممکن است قبل و بعد از آزمایش، آنتی بیوتیک برای جلوگیری از عفونت تجویز شود.

شرایط لازم برای انجام آزمایش PSA

انجام این آزمایش شرایطی را در بردارد که این شرایط عبارتند از:

ناشتا بودن به مدت 8 الی 12 ساعت
خودداری از انجام فعالیت های شدید بدنی به مدت 48 الی 72 ساعت قبل از آزمایش
انجام ندادن معاینه مقعدی پروستات به مدت 48 الی 72 ساعت
خودداری از برقراری رابطه جنسی و انزال به مدت 48 الی 72 ساعت

جوابدهی آنلاین

کلیک کنید

با ما تماس بگیرید

026-36113

آزمایشگاه آرما با هدف ارائه خدمات تشخیصی روتین، تخصصی و فوق تخصصی به بیماران و پزشکان در استان البرز، شهر کرج تاسیس شد. این آزمایشگاه با دارا بودن کادری مجرب و استفاده از دستگاه های مدرن و به روز دنیا و همچنین روش های جدید آزمایشگاهی در محیطی زیبا و آرام باهدف کمک به بیماران راه‌اندازی شد.خدمات آزمایشگاه آرما در سه بخش کلی کلینیکال، پاتولوژی و ژنتیک می باشد.