preloader

آزمایش A1c

 
 آزمایش HbA1C  برای غربالگری افرادی که به دیابت مبتلا هستند، خیلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آزمایش، میانگین مقدار قند خون شخص را برای یک دوره‌ی ۳-۴ ماهه نشان می‌دهد. انجام دادن این آزمایش برای کسانی که در گروه‌های پرخطر هستند، پیشنهاد می‌شود. آزمایش HbA1C از فاکتورهای آزمایشی دارای اهمیت زیاد در آزمایشات خون می باشداین فاکتور، آزمایشی است که مثل آزمایش FBS در خیلی از موارد به جهت تشخیص دادن بیماری دیابت تجویز می‌شود. در این آزمایش مقدار گلوکز را که در واقع همان قند خون در طی یک دوره ۲ تا ۳ ماه قبل بررسی می کنند. اگر در این آزمایش مقدار قند خون از حد نرمال بالاتر باشد، به جود آمدن بیماری دیابت برای پزشک محرز خواهد بود. باید توجه داشت که نتیجه آزمایش در شرایط داشتن بیماری‌های کلیوی و کبدی غیر عادی هم می تواند باشد اگر به این بیماری ها مبتلا هستید نیاز است پزشک در جریان باشد.

 

HbA1C در آزمایش خون به چه معنی است؟

در آزمایش HbA1C مقدار هموگلوبین گلیکوزیله خون اندازه‌گیری می‌شود. در حقیقت این نوع از هموگلوبین وقتی در خون به وجود می آید که پروتئین موجود در گلبول ‌های قرمز که وظیفه انتقال اکسیژن را دارند با قند آزاد در خون مخلط می‌ شوند. این قند با خون به همه قسمت های بدن حمل می ‌شود. وجود قند در بعضی از اندام ‌های بدن مشکلات جدی و مهمی می‌تواند برای بیمار ایجاد کند.در آزمایش HbA1C نتیجه این آزمایش معمولا به شکل درصد گزارش می شود و گاهی هم به شکل میلی مول گلوکز در مول هم دیده می شود.
 

آزمایش A1c چگونه عمل می‌کند؟

قند موجود در خون گلوکز نامیده می‌شود. هنگامی که گلوکز در خون تجمع می‌یابد، به هموگلوبین موجود در گلبول‌های قرمز خون می‌چسبد. آزمایش A1c میزان گلوکز متصل‌شده به گلبول‌های قرمز خون را اندازه‌گیری می‌کند. عمر گلبول‌های قرمز خون حدود ۳ ماه است؛ بنابراین، این آزمایش میانگین سطح گلوکز خون را در ۳ ماه گذشته نشان می‌دهد.
اگر سطح گلوکز خون‌تان در هفته‌های اخیر بالا باشد، نتیجه‌ی آزمایش هموگلوبین A1c نیز بالا خواهد بود.

 

چه عواملی روی نتیجۀ a1c تأثیر می گذارد؟

اگر دیابت دارید، در کنار تست منظم قند خون، آزمایش a1c دهید. این دو آزمایش جای یکدیگر را نمی گیرند.
عوامل زیر روی نتیجۀ تست a1c تأثیر می گذارند:
  • نارسایی کبد، کلیه یا کم خونی شدید.
  • نوع نادر هموگلوبین که در مردم آفریقا، مدیترانه یا جنوب شرقی آسیا و افراد مبتلا به برخی اختلالات خونی (مثل کم خونی داسی شکل یا تالاسمی) وجود دارد.
  • بعضی داروها مثل افیون و داروهای HIV.
  • از دست دادن خون یا انتقال خون.
  • اوایل یا اواخر دوران بارداری.
اگر هر یک از موارد فوق درمورد شما صادق است، به پزشک اطلاع دهید و در صورت نیاز، آزمایش را تکرار کنید.

سطح هدف A1c

سطح هدف A1c برای افراد مبتلا به دیابت معمولاً کم‌تر از ۷٪ است. هر‌چه سطح هموگلوبین A1c بالاتر باشد، خطر ابتلا به عوارض مرتبط با دیابت بیشتر است. افرادی که به مدت طولانی دیابت خود را درمان نکنند، ممکن است نتیجه‌ی آزمایش بیشتر از ۸ درصد باشد.
ترکیب رژیم غذایی، ورزش و دارو می‌تواند سطح قند خون‌تان را پایین بیاورد.در افراد مبتلا به بیماری‌های مرتبط با هموگلوبین، مانند کم‌خونی، ممکن است نتایج این آزمایش گمراه‌کننده باشد. سایر مواردی که می‌توانند بر نتایج هموگلوبین A1c تأثیر بگذارند شامل: مکمل‌هایی مانند ویتامین C و E و سطح کلسترول بالا است. بیماری کلیوی و بیماری کبد نیز ممکن است بر نتایج این آزمایش تأثیر بگذارد.

 

هر چند‌وقت یک‌بار باید این آزمایش را انجام داد؟

به محض تشخیص ابتلا به دیابت، احتمالاً پزشک بخواهد که آزمایش A1c را انجام دهید. همچنین اگر پزشک مشکوک شود که به دیابت مبتلا هستید این آزمایش را تجویز می‌کند. این آزمایش یک سطح هدف را تعیین می‌کند تا بتوان میزان قند خون را به‌خوبی کنترل کرد.
بازه‌ی زمانی انجام آزمایش به موارد زیر مربوط است:
نوع دیابت
مدیریت قند خون
برنامه درمانی
اگر به پیش‌دیابت مبتلا هستید، احتمالاً سالی یک‌بار این آزمایش را انجام دهید، زیرا احتمال ابتلای‌تان یه دیابت زیاد است.
اگر به دیابت نوع دو مبتلا هستید و از انسولین استفاده نمی‌کنید و سطح قند خون‌تان معمولاً در محدوده‌ی هدف قرار دارد، ممکن است دوبار در سال به این آزمایش نیاز داشته باشید.
اگر به دیابت نوع یک مبتلا هستید، می‌توانید سالی ۳ تا ۴ بار این آزمایش را انجام دهید.
همچنین اگر برنامه‌ی دیابت‌تان تغییر کند یا شروع به مصرف داروی جدیدی کنید، ممکن است به آزمایش‌های بیشتری نیاز داشته باشید.
این آزمایش نیاز به ناشتایی ندارد و می‌توانید درهر ساعت از روز آن را انجام دهید.

 

دیابت پایان راه نیست!

 

چه ارتباطی بین آزمایش HbA1C و سن افراد وجود دارد؟

غلظت HbA1c در خون با افزایش یافتن سن افراد زیاد می‌ شود و به همین خاطر بیماری دیابت و پیش دیابت هم در گروه‌ های سنی بالاتر شیوع بیشتری دارد. بر حسب مطالعات آماری انجام شده، ۳ درصد از افراد بالغ ۱۸ تا ۴۴ سال مبتلا به بیماری دیابت هستند و در بزرگ ‌سالان ۴۵ تا 64 این نسبت به ۱۲.۴ درصد می ‌رسد. در گروه سنی  ۶۵ تا ۷۵ سال مقدار شیوع دیابت ۲۱.۴ درصد و در افراد سالخورده بزرگ تر از ۷۵ سال حدود ۲۱.۸ درصد می باشد.

دلیل بالا بودن مقدار HbA1C در آزمایش خون

برخی از عوامل خطر احتمال بالا رفتن قند خون و مبتلا شدن به بیماری دیابت را زیاد می کند. از دلیل های خطر ابتلا به بیماری دیابت و بالا بودن مقدار HbA1C در آزمایش خون سابقه های خانوادگی فرد، BMI بالای ۲۵، سابقه فشار خون بالا، سابقه بیماری های قلبی و انجام ندادن فعالیت بدنی می توان بیان کرد.
 

علایم های بالا بودن HbA1C در آزمایش خون

نشانه هیپرگلیسمی (افزایش قند خون) در واقع بالا بودن HbA1C در نتیجه آزمایش در شخص مبتلا به بیماری دیابت به آهستگی نشان داده می شود. در برخی موارد، تا وقتی که سطح قند خون خیلی بالا نباشد، ممکن است هیچ گونه نشانه ای وجود نداشته باشد اما در صورت بروز علائم، علایم شایع بالا بودن HbA1C در نتیجه آزمایش به شکل زیر خواهد بود:
افزایش یافتن تشنگی و خشکی در دهان
تکرار در ادرار
خستگی
تاری در دید
کاهش وزن به صورت ناخواسته
مبتلای پی در پی به عفونت ‌هایی مثل برفک، عفونت مثانه و عفونت‌ های پوستی
اگر هر یک از موارد بالا را در خود حس کردید، به پزشک مراجعه نمایید. با داشتن این علائم پزشک آزمایش HbA1C را برای بررسی کردن وضعیت قند خون شما تجویز می‌کند.
خود ندارند.
اما این بیماری خطرناک و مادام‌العمر، در صورت تشخیص به‌موقع و رعایت دستورالعمل‌های پزشک، کاملا قابل‌کنترل است. به‌عنوان یک فرد دیابتی می‌توانید مانند افراد عادی از یک زندگی سالم و بدون محدودیت لذت ببرید، به‌شرطی که توصیه‌های پزشک را در مورد نظارت و درمان به‌درستی انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید که نه تنها بجله را از