preloader
انواع دیابت

انواع دیابت

به طور کلی می‌توان مرض قند را به پنج دسته زیر تقسیم کرد:

  • دیابت نوع ۱
  • دیابت نوع ۲
  • دیابت بارداری
  • پیش دیابت
  • دیابت بی‌مزه   
  •  
  • دیابت نوع ۱

  • دیابت نوع ۱ که به دیابت نوجوانان یا دیابت وابسته به انسولین هم معروف است. این بیماری، نوعی اختلال خودایمنی شناخته می‌شود. در این وضعیت سیستم ایمنی بدن به سلول‌­های تولیدکننده‌­ی انسولین در لوزالمعده حمله می‌­کند و توانایی بدن در تولید انسولین را از بین می‌­برد. حالا به راحتی می‌توانید حدس بزنید در بدن چه اتفاقی می‌افتد. هورمونی به نام انسولین در بدن وجود ندارد که بخواهد قند را به سمت سلول‌های بدن هدایت کند. این نوع مرض قند مادرزادی بوده و به همین دلیل در کودکان بیشتر دیده می‌شود.

   . دیابت نوع ۲  

  • در دیابت نوع دوم، انسولین در بدن وجود دارد اما به وظیفه خود به درستی عمل نمی‌کند. این بیماری بسیار شایع‌تر از نوع اول است، می‌توانید حدس بزنید چرا؟ پاسخ آن چندان پیچیده نیست. این بیماری به طور مستقیم با سبک زندگی و رژیم غذایی در ارتباط است. اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که رابطه خوبی با ورزش ندارند، شیرینی و نوشیدنی‌های صنعتی پای ثابت سفره غذایی‌ آنهاست، اضافه وزن دارند، چاق هستند و سیگار می‌کشند، متاسفانه شرایط را برای ابتلا به قند خون بالا به خوبی فراهم کرده‌اید.
  • این بیماری بیشتر بزرگسالان را درگیر می‌کند اما شیوع آن در بین کودکان و نوجوانان نیز در حال افزایش است. بی‌تحرکی و دریافت کالری بیش از حد دو فاکتور اصلی برای ابتلای کودکان به این بیماری است.
  •  

·  دیابت بارداری

  • دیابت بارداری معمولا در ماه‌های آخر بارداری اتفاق می‌افتد. بروز آن بیشتر با تغییرات هورمونی در ارتباط است. هورمون‌هایی که توسط جفت تولید می‌شود به طور خاص بر روی انسولین تاثیر گذاشته و عملکرد آن را مختل می‌کنند.

·   پیش دیابت

  • اگر نتیجه آزمایش خون نشان داده است که در مرحله پیش دیابت هستید، باید بگوییم که شانس آورده‌اید. چون این حرف به این معناست سطح گلوکز در بدن بالاست اما شما هنوز به مرض قند مبتلا نشده‌اید. نکته مهم بعدی این است که اگر فکری به حال سبک زندگی و رژیم غذایی خود نکنید، به این بیماری مبتلا خواهید شد.

·   دیابت بی مزه  

  • دیابت بی‌مزه، نوعی بیماری مادرزادی است که به دلیل اختلال در غدد درون‌ریز ایجاد می‌شود. این بیماری با تشنگی زیاد و تولید بیش از حد ادرار رقیق همراه است و برای آن درمانی وجود ندارد. برای تشخیص آن باید به لیست فوق متخصص غدد مراجعه کنید. این اختلال در اثر فقدان هورمون ادراری (وازوپرسین) یا مسدودسازی عملکرد آن ایجاد می‌گردد.
  •  

انواع کمتر رایج دیابت عبارت‌اند از:

سندرم‌های دیابت مونوژنیک:

این‌ها اشکال ارثی نادر دیابت هستند که تا 4 درصد از کل موارد را تشکیل می‌دهند. به عنوان مثال می‌توان به دیابت نوزادی و دیابت با شروع بلوغ در جوانان اشاره کرد.

دیابت مرتبط با فیبروز کیستیک:

این نوع دیابت مخصوص افراد مبتلا به این بیماری است.

دیابت ناشی از دارو یا مواد شیمیایی:

نمونه هایی از این نوع عبارتند از: پس از پیوند عضو، پس از درمان HIV/AIDS، یا با استروئید گلوکوکورتیکوئیدی.

موارد احتمال ابتلا به پیش دیابت و دیابت نوع 2:

  • سابقه خانوادگی (والدین یا خواهر و برادر) پیش دیابت یا دیابت نوع 2
  • اضافه وزن داشتن
  • داشتن فشار خون بالا
  • داشتن کلسترول HDL پایین (کلسترول “خوب”) و سطح‌ تری گلیسیرید بالا
  • عدم تحرک بدنی
  • داشتن 45 سال یا بیشتر
  • ابتلا به دیابت بارداری یا به دنیا آوردن نوزادی با وزن بیش از 9
  • ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک
  • داشتن سابقه بیماری قلبی یا سکته مغزی
  • سیگاری بودن
  •  

چه کسانی دیابت بارداری می گیرند؟

  • داشتن بالای 25 سال سن
  • داشتن اضافه وزن قبل از بارداری
  • سابقه خانوادگی (والدین یا خواهر و برادر) پیش دیابت یا دیابت نوع
  •  

عوارض دیابت چیست؟

اگر سطح گلوکز خون شما برای مدت طولانی بالا بماند، بافت‌ها و اندام‌های بدن شما می‌توانند آسیب جدی ببینند. برخی از عوارض در طول زمان می‌تواند تهدید کننده زندگی باشد.

  • عفونت‌های پوستی
  • اختلال در نعوظ
  • از دست دادن شنوایی
  • افسردگی
  • زوال عقل
  • مشکلات دندانی
  • مشکلات قلبی عروقی از جمله بیماری عروق کرونر، درد قفسه سینه، حمله قلبی، سکته مغزی، فشار خون بالا، کلسترول بالا، آترواسکلروز (تنگی عروق)
  • نوروپاتی (آسیب عصبی) که باعث بی حسی و سوزن سوزن شدن می‌شود که از انگشتان پا یا انگشتان شروع می‌شود و سپس گسترش می‌یابد
  • نفروپاتی (آسیب کلیه) که می‌تواند منجر به نارسایی کلیه یا نیاز به دیالیز یا پیوند شود
  • رتینوپاتی (آسیب چشم) که می‌تواند منجر به نابینایی شود و شامل آب مروارید و گلوکوم است
  • آسیب پا از جمله آسیب عصبی، جریان خون ضعیف و بهبود ضعیف بریدگی‌ها و زخم‌ها
  •  

عوارض دیابت بارداری:

  • در مادر: پره اکلامپسی (فشار خون بالا، پروتئین اضافی در ادرار، تورم ساق/پا)، خطر ابتلا به دیابت بارداری در بارداری‌های بعدی و خطر ابتلا به دیابت در مراحل بعدی زندگی.
  • در نوزادان: وزن بالاتر از حد طبیعی هنگام تولد، قند خون پایین (هیپوگلیسمی)، خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در طول زمان و مرگ در مدت کوتاهی پس از تولد.
  •  

دیابت چگونه تشخیص داده می‌شود؟

  • آزمایش گلوکز ناشتا (FBS): بهتر است این آزمایش را صبح بعد از هشت ساعت ناشتایی انجام دهید.
  • تست تصادفی گلوکز پلاسما: این آزمایش را می توان در هر زمانی بدون ناشتا انجام داد.
  • آزمایش هموگلوبین HbA1c: این آزمایش که HbA1C یا آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله نیز نامیده می‌شود، میانگین سطح گلوکز خون شما را در دو تا سه ماه گذشته نشان می‌دهد. این آزمایش میزان گلوکز متصل به هموگلوبین، پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز خون که حامل اکسیژن است را اندازه‌گیری می‌کند. لازم نیست قبل از این آزمایش ناشتا باشید.
  • تست تحمل گلوکز خوراکی (OGTT): در این آزمایش ابتدا سطح گلوکز خون پس از یک شب ناشتا اندازه گیری می شود. سپس یک نوشیدنی شیرین می نوشید. سپس سطح گلوکز خون شما در یک، دو و سه ساعت بررسی می شود.
  • آزمایش‌های دیابت بارداری:
  • اگر باردار هستید دو آزمایش قند خون وجود دارد. با آزمایش چالش گلوکز (GCT)، یک مایع شیرین می‌نوشید و یک ساعت بعد سطح گلوکز شما بررسی می‌شود. لازم نیست قبل از این آزمایش ناشتا باشید. اگر این آزمایش سطح گلوکز بالاتر از حد طبیعی (بیش از 140 میلی لیتر در دسی لیتر) را نشان دهد، آزمایش تحمل گلوکز خوراکی (همانطور که در بالا توضیح داده شد) انجام می‌شود.
  • آزمایش دیابت نوع 1: اگر پزشک شما به دیابت نوع 1 مشکوک باشد، نمونه خون و ادرار جمع آوری و آزمایش می‌شود. خون از لحاظ وجود اتوآنتی بادی‌ها (یک نشانه خودایمنی که بدن شما به خود حمله می‌کند) بررسی می‌شود. ادرار از لحاظ وجود کتون ها بررسی می‌شود (نشانه‌ای که بدن شما در حال سوزاندن چربی به عنوان منبع انرژی خود است). این علائم نشان دهنده دیابت نوع 1 است.
  •  

چه کسانی باید از نظر دیابت آزمایش شوند؟

اگر علائم یا عوامل خطر ابتلا به دیابت را دارید، باید آزمایش دهید. هرچه دیابت زودتر تشخیص داده شود، می توان درمان سریعتر را شروع کرد و عوارض را کاهش داد یا از آن پیشگیری کرد.
اگر آزمایش خون نشان داد که شما مبتلا به پیش دیابت هستید، شما و پزشکتان می‌توانید برای ایجاد تغییراتی در سبک زندگی (مانند کاهش وزن، ورزش، و رژیم غذایی سالم) برای پیشگیری یا به تاخیر انداختن دیابت نوع 2 با یکدیگر همکاری کنید.

آزمایش دیابت نوع 1: اولویت آزمایش در کودکان و بزرگسالان جوانی که سابقه خانوادگی دیابت دارند. با احتمال کمتری، افراد مسن نیز ممکن است به دیابت نوع 1 مبتلا شوند. بنابراین، آزمایش در بزرگسالانی که به بیمارستان مراجعه می‌کنند و مشخص می‌شود که مبتلا به کتواسیدوز دیابتی هستند، مهم است. (کتواسیدوز یک عارضه خطرناک است که می‌تواند در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 رخ دهد.)

آزمایش دیابت نوع 2: بزرگسالان 45 ساله یا بالاتر، افراد بین 19 تا 44 ساله که دارای اضافه وزن هستند و دارای یک یا چند عامل خطر هستند، زنانی که دیابت بارداری داشته‌اند، کودکان بین 10 تا 18 ساله که دارای اضافه وزن هستند و حداقل دو ریسک فاکتور دیابت نوع 2 را دارند، باید آزمایش بدهند.

دیابت بارداری: همه زنان باردار بین هفته‌های 24 تا 28 بارداری باید آزمایش دهند. اگر عوامل خطر دیگری برای دیابت بارداری دارید، ممکن است پزشک زنان و زایمان شما را زودتر آزمایش کند.