اسید اوریک یک ترکیب هتروسیکلیک از کربن، نیتروژن، اکسیژن و هیدروژن با فرمول C5H4N4O3 است. یون‌ها و نمک‌های معروف به اورات‌ها و اورات‌های اسیدی مانند اورات اسید آمونیوم را تشکیل می‌دهد. اسید اوریک محصولی از تجزیه متابولیک نوکلئوتیدهای پورین است و جزء طبیعی ادرار است.

اسیداوریک در نتیجه فعالیت‌های متابولیکی در بدن تولید می‌شود، اما می‌تواند از مصرف غذاهای حاوی پورین نیز به دست آید. برخی از منابع غذایی که شامل پورین هستند عبارتند از: گوشت قرمز ، ماهی، خرما، لوبیا، عدس، ماست، قارچ، اسفناج و آجیل این ترکیبات بعضی اوقات به صورت بلورها در گیرنده‌های مفاصل، کلیه‌ها و سایر بافت‌ها تجمع می‌یابد و منجر به بروز بیماری مشهوری به نام “نقرس” می‌شود.

هدف از انجام تست چیست؟

هدف از انجام این آزمایش، تشخیص مقادیر بالای اسید اوریک در خون که می تواند نشانه ای از بیماری نقرس باشد، یا پایش میزان اسید اوریک در بیماران تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی است.همچنین برای تشخیص میزان بالای اسید اوریک در ادرار به منظور تشخیص علت سنگ کلیه و پایش بیماران مبتلا به نقرس که در معرض خطر ابتلا به سنگ کلیه از جنس اوریک اسید هستند.

این تست چه زمانی درخواست می‌شود؟

در موارد زیر آزمایش اسید اوریک انجام می شود:

• هنگامی که درد مفاصل یا علائم دیگری وجود دارد که پزشک مشکوک به نقرس است
• بیماران تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی
• افراد دارای سنگ کلیه مکرر
• بیماران نقرسی که در آنها خطر تشکیل سنگ کلیه وجود دارد.
•  

تست‌های آزمایشگاهی مکمل این آزمایش کدامند؟

ادرار راندوم و ادرار 24 ساعته جهت بررسی اسید اوریک

 کاربردهای آزمایش اسیداوریک در خون

• تشخیص نقرس: نقرس یک بیماری التهابی است که به دلیل تجمع بلورهای اسیداوریک در مفاصل و بافت‌های مختلف بدن ایجاد می‌شود. اندازه‌گیری سطح اسیداوریک در خون می‌تواند به تشخیص این بیماری کمک کند.
• تشخیص کلیوپاتی: افزایش سطح اسیداوریک در خون می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلات کلیه باشد، از جمله نقص در عملکرد کلیه‌ها یا بیماری‌های مرتبط.
• تشخیص مشکلات متابولیکی: بررسی سطح اسیداوریک در خون می‌تواند در تشخیص مشکلات متابولیکی مانند سندرم متابولیک و دیابت کمک کند.

چه عواملی باعث تداخل و ایجاد نتایج کاذب در انجام تست می‌شود؟

استرس ممکن است اسید اوریک خون را افزایش دهد. استفاده اخیر مواد رادیولوژی ممکن است غلظت اسید اوریک خون را در خون افزایش و در ادرار کاهش دهد.

• داروهایی که می توانند میزان اسید اوریک خون را افزایش دهند عبارتند از: آسپیرین (دوز پایین)، سیسپلاتین، دیورتیک ها، لوودوپا، تئوفیلین.
• داروهایی که می توانند میزان اسید اوریک خون را کاهش دهند عبارتند از: آلوپورینول، آسپیرین (دوز بالا)، کلوفیبرات، وارفارین، گایافنزین، مانیتول.

اسید اوریک پائین در آزمایش خون ؟

وجود سطح پائین اسید اوریک در آزمایش خون می‌تواند نشانگر مسائل مختلفی باشد. برخی از علل ممکن برای سطح پائین اسید اوریک در آزمایش خون عبارتند از:

• کاهش تولید اسید اوریک: میزان تولید اسید اوریک در بدن ممکن است به دلایل مختلفی کاهش یابد. این شامل بیماری‌هایی مانند هپاتیت، کبد چرب، سرطان کبد، فشار خون پایین و کاهش عملکرد کلیه می‌شود.
• افزایش دفع اسید اوریک: در برخی افراد، دفع اسید اوریک از طریق کلیه‌ها بیشتر از حد نرمال است. این ممکن است به دلیل مصرف داروهای مدر (مانند دیورتیک‌ها)، مصرف زیاد مایعات، ورزش شدید و یا مشکلات متابولیکی باشد.
• بیماری هماتولوژیک: برخی از بیماری‌های خونی مانند بیماری مگالوبلاستیک و ترومبوسیتوپنیک پورپورا می‌توانند باعث کاهش سطح اسید اوریک در خون شوند.
• مصرف برخی داروها: برخی داروها مانند اللوپورینول، فبوکستات و آلوپورینول می‌توانند باعث کاهش سطح اسید اوریک در خون شوند.

کاهش اسید اوریک خون در موارد زیرنیز مشاهده می‌شود:

بیماری ویلسون، سندروم فانکونی، مسمومیت با سرب.

علائم اسید اوریک بالا چیست؟

علائم و نشانه‌های سطح اسید اوریک بالا می‌تواند متناسب با بیماری اسید اوریک باشد. در برخی افراد، افزایش سطح اسید اوریک ممکن است بدون نشانه‌های خاصی رخ دهد و به عنوان “هیپراوریکمی بدون علامت” شناخته شود. با این حال، در موارد دیگر، اسید اوریک بالا ممکن است با علائم و نشانه‌های زیر همراه باشد:

1. درد مفاصل: سطح اسید اوریک بالا می‌تواند باعث التهاب و درد مفاصل شود، به ویژه در مفاصلی مانند انگشتان دستان، مچ، زانو و پاشنه.
2. التهاب و تورم مفاصل: مفاصل مبتلا به گوت، یکی از بیماری‌های مرتبط با اسید اوریک، معمولاً التهاب و تورم دارند که ممکن است با گرمی، قرمزی و درد همراه باشد.
3. سنگ‌های کلیه: سطح اسید اوریک بالا می‌تواند باعث تشکیل سنگ‌های کلیه شود که می‌تواند به درد شدید در ناحیه کلیه، سوزش در زمان تحرکیت ادرار و علائم دیگر مرتبط با عفونت ادراری منجر شود.
4. قرمزی و التهاب پوست: در برخی افراد، اسید اوریک بالا می‌تواند باعث التهاب و قرمزی پوست در مناطقی مانند انگشتان پا، زانو و مچ پا شود. این حالت به عنوان “پوداگرا” شناخته می‌شود.

به علاوه، اسید اوریک بالا ممکن است همراه با علائم و بیماری‌های دیگری نیز باشد که نیاز به توجه پزشکی دارند. برخی از این بیماری‌ها و علائم شامل موارد زیر می‌شوند:

1. 1. گوت: گوت یک بیماری التهابی است که ناشی از تجمع اسید اوریک در مفاصل است. علائم آن شامل درد شدید مفاصل، تورم، سفتی و قرمزی در ناحیه مبتلا است.
   2. آرتریت استروئیدی: سطح اسید اوریک بالا می‌تواند منجر به آرتریت استروئیدی شود، که با التهاب و درد مفاصل همراه است.
   3. نفروپاتی اسید اوریک: افزایش سطح اسید اوریک در بدن می‌تواند منجر به تشکیل سنگ‌های کلیه شود و نفروپاتی اسید اوریک را ایجاد کند. این ممکن است با درد ناحیه کلیه، خون در ادرار ، تحریکات ادراریتی و تورم کلیه همراه باشد.
   4. بیماری قلب و عروق: در برخی افراد، سطح اسید اوریک بالا ممکن است با بیماری‌های قلبی و عروقی، مانند فشار خون بالا، آنژین صدری و سکته قلبی، همراه باشد.
   5. سنگ مثانه: در برخی موارد، اسید اوریک بالا می‌تواند تشکیل سنگ‌های مثانه را تسریع کند، که با درد شدید در ناحیه مثانه، سوزش در هنگام تحرکیتادرار و تب دوره‌ای همراه است.